A derradeira ollada

"O ceo, ilumiado entón de vermellos celaxes, parés que o mandaba vivir pra se vengar, e altivo, bruante, ergueu a cabeza, pro seus ollos toparon coa efixe do Cristo crucificado, e sourrisa de bondá brotou nos seus páledos beizos.

  Dobregou a cabeza, fraqueáronlle as pernas, e sin soltar o Cristo, deixouse esvarar pola escalinata embaixo, botoua a derradeira ollada á cibdá tan querida cuan ingrata, esalou o últemo sospiro e nos ollos brilou a últmea bágoa..."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.292)

Entre néboas mexonas

"Os penedos, espidos de vexetación e cubertos de pátina escura, tiñan un aspeuto lúgubre, malencóneco, e aló lonxe, entre néboas mexonas, distinguíase a Ourense, medio esborroado, botando polas súas chamineas espirales de fume, que ó contauto do aire, estendíanse, arremuiñábanse, prendíanse nos tellados vaporosas guedellas, e pouco a pouco íbanse desfaguendo, desfaguendo: semellaban unha manela de solto liño, dempois unha gasa branca, sutil, dempois... nada, un sospiro que se perde, un eco que se apaga."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.291)

Fulxurantes refrexos

"Dempois a cibdá en costa cos tellados roxos, negruzcos, entre os que se destacaban as altas chamineas, os miradores de cristal, que ó ser feridos polo sol lanzaban fulxurantes refrexos, e os campanarios das eirexas, entre as cales, cal precidas xoias artísticas, atraguían a visita ó antigo e sin rival cimborrio da eirexa catredral e os encaixes de afiligranada pedra da gótica eirexa da Trinidá."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.287)

Avaro gardador de artístico craustro

"Aló por outro lado, Montalegre, coa rústeca cruz de granito, cercada de pinos silvestres, erguida, xentil, na cima do fermoso picouto, a cuia falda se destacaban os negros, sombrizos, medorentos alciprestes do camposanto e a torre esmochada do antigo mosteiro de San Francisco, avaro gardador de artístico craustro."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.287)

Tranquío cal un lago

"Acultábase, e entón víanse as verdes viñas, as casas brancas dalgún pobo ou as enverxadas quintas dos señores da vila, hasta que volvía aparecer xa cerca, pro mui cerca de Ourense, onde maino, brando, deixando o aire bravío de arisco montañés, estendíase ancho, tranquío cal un lago, e a penas si leda protesta esalaba ó tropezar coas cepas do altivo, manífico, grandioso ponte romano que o cruza dun lado ó outro."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.286) 

Aló lonxe, mui lonxe...

"Aló lonxe, mui lonxe, as ben cortadas montanas de Penamoura, Melias e Ribas de Sil, azuadas, borrosas, sin detalles, con pobos máis ben que vistos adiviñados, cercando entre as súas concas o Miño, que angosto e estreito, somellaba anguía de promo, con espumaraxos de prata de vez en cando e que viña acercándose, acercándose; xa se distinguían os seus areales, as súas quebradas vertientes, as súas axordantes aceas."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.286)

O curuto onde noutro tempo

"El seguía, seguía camiñando; deixou atrás o curuto onde noutro tempo se erguía Castel-Ramiro, non sin recordar as súas medorentas lendas, persinouse ante a ermdia do San Benito que nel esiste, e a penas sí se foixou nas antígoas dependenzas do castelo, convertidas hoxe en quinta de recreo, na cal fan contraste cos seus negros murallós as feiticeiras risas que se ouvían de trouleadoras nenas e a presencia de dúas garridas mozas, cuia fermosura lle fixo volver a cabeza atrás dúas ou tres veces, e pronto ó deixar tras si as últemas csasas do pobo de Cabeza de Vaca, topouse soilo naquel val en miniatura, naquela veiga frolida onde a natureza campaba por si soila."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.283-284)

Polo primeiro camiño que topou

"Aquel día sen saber por qué sentira unha necesidad impereosa de saír da casa, de pasear, de correr moito, soilo, libre polo campo, parecíalle que se afogaba, que non había aire na pobración, e médeo atafegado saíu de Ourense collendo polo primeiro camiño que topou diante de si.

  A penas deixou as derradeiras casas, parés que a súa escitación xa se calmou, que os seus boches respiraban máis libremente, e tranquilo camiñaba mirando con compracencia prás beiras da corredoira.

  Era esta a que vai a Piñor, e non tiña que envexar a ningunha no tocantes a fresca e fermosa."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.283)

Horas enteiras embebido

"Ánxelo comprendeu que a morte rondaba ó redor del e parés que antes de morrer quería despedirse de tódolos sitios máis frecuentados na súa non lexana infancia.

  Pro donde pasaba horas enteiras embebido, era ouvindo tocar as campás da Trinidá, que tantas veces tocara de neno e cuios toques lle traguían mil lembranzas, ou mirando pra elas senón tocaban."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.283)

"Ourense, pobo estúpido"

"Ás veces doído, alritado pola envexa dos seus veciños, sentía impulsos de se asomar ó balcón e pra desfogar o seu delor, berrar: "Ourense, pobo estúpido"; pro inda ben polas mentes lle pasaba, arrepúñaselle o grande, incomparable amor que ó seu pobo tiña, e sin podelo remedear caía de xinollos xumiando: "Ourense, meu Ourensiño!"

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.281)

Nos pobos de afora

"Así pasaban us días tras outros; Ánxelo cada vez conquería máis groria e fama nos pobos de afora, groria que por misterio incomprensibre viña a recrudecer os odios e as xenreiras do seu pobo, faguéndoo sofrir dunha maneira que non é pra contada, polo mesmo Ourense era o que el máis amaba."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.281)

A vereda de espiñas que conduce á groria

"El morríase por se istruir, por adeprender e os seus non mui sobros cartos non lle permitían saír do país nin comprar tódolos libros que lle eran nacesarios.

  Alí no comercio xuntábanse os homes de máis sabidenza que había en Ourense, e a dicha maior de Ánxel sería tratalos e falar con eles. Por outro lado sentía esa fascinación que nos produce todo canto nos ademira, e el non podía por menos que sentirse atraguido hacia aqueles homes que xa rubiran a vereda de espiñas que conduce á groria.

  Alí víanse en fraternal mistura o escritor riseiro da localidá, de aspeuto melancóneco, seica por contraste, arrimado a unha esquina do mostrador..."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.280)

A praza tomaba nova vida

"A tarde acábase... (...)   Os comercios empezaron a ilumearse unhos tras doutros.

  Primeiro a botica lucindo os seus tarros de porcelana branca, con membretes dourados, as botellas de pousada barriga enxeitas de xarabes e mexurxes de distintos cores onde a luz tomaba tintes fantástecos, lúgubres, agoreiros.

  Dúas portas máis embaixo, cal si lle quixese faguer competencia á botica, estaba a armería de niquelados revólveres, de brilantes puñales, de incrustadas carabías e no médeo das dúas, faguendo contraste, a librería relixiosa, na cal se destacaban os crucifixos de metal dourados e os devocionarios de niquelados broches no medio daquela baraúnda de ouxetos de escritorio.

  Despois outra vez a fila de comercios, interrumpida de vez en cando xa por un estanco, unha administración de loterías, e aló na cima a zapatería do Ucha, na cal se formaban tódalas noites tertulia de antidiluvianos que sabcaban a relocir, sempre co mesmo monótono tono, as valentías e as grexadas da súa mocedá, ou ben escoitaban, movendo a cabeza e erguendo as maus en siñal de aprobación, o seu fillo que lía deletreando os parrafeos de O Tío Marcos, e persiñándose asombrados da perversión dos rapaces de agora que viñan sin consideración algunha baterlle nos cristaes ou botarlle pola porta algunha rata. A praza tomaba nova vida, e chea de xente parés que despertaba do anterior letargo."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.279-280)

Alí no espolón

"Despois eiquí, en pormeiro térmeno, a nova casa Consistorial, de ridículo aspeuto e máis ridículo interior, en  donde un salón máis alto que ancho, somella a foxa onde algús advenedizos sepultan os intereses do pobo, e fai resaltar a estreitez e angostura dos demais departamentos, adiantándose e deixando medio oculto o paláceo Arzobispal e a eirexa de Santa María.

  Alí no espolón algún que outro oceoso, ríndolle as gracias a certas nenas tan descaradas como malas língoas, ou mirando as bobadas dun tenorio de sombreiro de alas anchas e patillas á ingresa, que na súa ridícula pretensión pensa non hai rapaza que del non se namore, ou ben faguendo que os nenos bican, bótanlle froles ás niñeiras que os gardan."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.279)

Cal si aquela fose a primeira

"E en tanto que tal non socedía, arrimado contra unha columna dos soportás, aspirando o cheiro de almibarada froita que non lexana regateira amontoaba en anchas banastillas, deixaba vagar a vista dun lado pra outro, fixándose no que tantas veces vira cal si aquela fose a primeira. (...)

  Ás portas dos comercios, coas tixeiras no bulso do chaleque, sin parroqueanos que despachar, víanse os dependentes de aspeuto mariqueiro, coas súas caras flacuchas, anémicas, apoiándose médeo durmentes nos couceiros das portas, ou botándolles parrafeos a algunha rapaza, que cicais en busca deles pasaba aquela hora por alí, ou ben sostendo conversación coas quincalleiras que a peas paran coas maus, tecendo cordós de rechamantes cores, nin coa língoa, tecendo chismes e inventando hestóreas de todos cantos pasan. Aló embaixo a Barreira, en donde as últemas panadeiras recollen as panochas de oscuro centeo ou de marelo millo e os tendeiros de roupa feita descolgan o xénero que fai toldo riba das portas, en donde se mezcran, dando cobiza ós pobres lavercos, a chaqueta de pardomonte negro, cos forros de tartán a cadros..."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.278-279)

Sempre ó mesmo síteo

"Pasaba as horas enteiras rondando polas rúas endiante sin ouxeto fixo. Coas maus metidas nos bulsos dos calzós, vagaba dun lado pra outro, mirando sin ver, con ademán de tolo que máis dunha vez faguía volver a cabeza á xente. (...)

  Pro cal se esprito oculto guiase os seus pés, arregrábase de tal xeito que sempre había de vir a parar á Praza, e nela sempre ó mesmo síteo.

  Entón os seus ollos perdían a anterior indifrencia, adiquirían refrexos estranos e fixos, degorantes, non se apartaban da porta úneca de pequeno comercio cal si nel houbese máxico feitizo que o atrouxese."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.277-278)

As brétemas da noite

"O crime dil era o ser máis que os outros, saírse da vulgaridá, ter máis talento. Mentras foi como todos, mentras non lle fixo soma a naide tivo amigos dabondo e naide dil falaba máis que ben.

  Pro chegou un día en que seus traballos de poeta lle conqueriron laudes e fama e en que coa coroa de loureiro cinguiu súas sienes, e entón adiós amistades, adiós quereres, a envexa varreunos dunha vez pra sempre, e craro está que da envexa soio poido saír a calumnia. (...)

  Pro era un martirio pro seu natural bo esta finxida soberbia, e pra non verse no caso de finxila fuxiu da sociedá e foi cando comenzou as súas correrías polo campo.

  Ó princípeo non lle atopaba tanto gusto pro despois foise encontrando tan ben que non pisaba cuasemente a cibdá polo día e somente cando viñan as brétemas da noite se refuxaba nela."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.277)

Nunca, nunca...

"Nunca, nunca se olvidaría da entrada no seu pobo, no seu Ourensiño, curruncho dos seus amores, berce dos máis doces ensonos, ispirador das máis arroubadoras espranzas.

  Despois ¡quen o diría! todo pasou, fuxiron os agasallos, non atopou os ansiados quereres e a prosa da vida veu asoballar tódalas máis rousadas ilusiós."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.276)

O grave vibrar das campás

"Pro cando súa emoción foi en aumento, cando non poido deter as bágoas, foi ó pisar as tortas, estreitas, mal coidadas calles do seu barrio, que non por ser o peor da cibdá deixaba de ser o máis querido de Ánxel.

  Cada esquía, cada porta era un recordo, cada veciño un coñocido, cada prazuela un testigo dos seus xogos infatiles. (...)

  De súpeto espallouse polo espazo o grave vibrar das campás da Trinidá, e Ánxelo non podendo resistir máis caíu de xinollos.

  Eran elas, as meigas campaíñas da súe eirexa parroqueal, da súa Trinidá, que tantas, tantas veces el tocara cando neno.

  Cada toque atopaba eco no seu curazón, e faguíalle despertar novos recordos."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.276)

As primeiras chouzas

"Non era estrano, despois de longos anos de ausencia viñera pro seu pobo, sedento de caricias, ansioso de quereres, cobizante de agasallos. El ó ver as primeiras chouzas de Ourense sintiu as bágoas rebuldar nos ollos, referver o peito coa tenrura, que tendendo os brazos quixera estreitar ó pobo enteiro contra o seu peito.

  Cada paso que daba, despertáballe na ialma gratos recordos da infancia, que viñan a refrescar con bris de felicidá seu curazón magoado.

  E el ó pisar as calles da cibdá amada, parecíalle que todo lle souría, que todo o saudaba, que todos lle daban a benvida e que hasta o ceo si brilaba tan craro e esprendente era por il."

Heraclio Pérez Placer,("Ánxel") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.275-276)

Virxen do Carmen da Burga

"Ó outro día cando os cortadores á mañán cedo se dirixían cara ó matadeiro, quedáronse asombrados ó ver aquela nena branca, fermosa, medio desnuda, sostendo nas súas mans unha Virxen do Carmen, que despedindo de si lúcido limbo, rodeaba á morta nena de coroa de célicos resprandores.

  A noticia estendeuse pola cibdá, e pronto o pobo enteiro contempraba de rodillas o prodixioso milagre.

  (...) Os cortadores fixéronlle un nicho prá milagrosa imaxen, e alí por moitos anos estivo hasta que sin saber cómo, desapareceu e foi reemplazada polo modesto retabro que hoxe ten...

  Todo desapareceu: o bárreo da xudería xa non esiste; pro os cortadores inda conservan as tradiciós dos seus avós, pois inda tódolos anos lle fan a festa á Virxen do Carmen da Burga."

Heraclio Pérez Placer,("A virxen do Carme da Burga") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.266-267)

Á cibdá alta

"...decirche cánto chorei é imposibre, pasaba as tardes rezando pra que sanases... pasaba as noites en vela cavilando en ti... e a tódalas horas te traguía no pensamento... un día tiven que subir á cibdá alta, e ó pasar por diante o tempro dos cristianos ouvín tocar as campás e vin fato de xente que nel entraba... eu non sei cómo foi..."

Heraclio Pérez Placer,("A virxen do Carme da Burga") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.265)

As murallas da cibdá

"Despois dela fortes pinceladas, escuras, cincentas, negros brochazos de sombra que formaban as murallas da cibdá e algunha que outra raxa de craridá nos ángulos salentes do tellado e nas cruces dos campanáreos.

  A sangue xiábase nas veas e xa se iba sintindo adormecer polo frío, con ese sono terribre que fai despertar na eternidá-

  De súpeto ergueu a cabeza, escoitou un anaco, e púxose de pé, trémula, degorante.

  Pola costa do Concello baixaba cantando un home a media voz e nela creeu reconocer o acento dalgunha presoa amada."

Heraclio Pérez Placer,("A virxen do Carme da Burga") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.263)

O pilo das tripas

"Raquel medio atontada non soupo no promeiro momento darse conta do que lle pasaba, pro ponto o frío da noite a fixo volver en si, e ó verse medio desnuda, arroxada da casa dos seus pais, soila, abandonada, botou unha ollada ó ceo pidindo ausilio e dúas bágoas esvararon polas súas meixelas.

  Despois medio abobada, sin darse conta do que faguía, comenzou a andar dun lado pra outro, e pronto ó saír da estreita rúa atopouse no escampado da Burga.

  Sentíase morrer co frío, quíxose dirixir hacia o pilo das tripas pra se quentar no tafo, pro non poido dar un paso, fraqueáronlle as pernas e tivo que se sentar no chau."

Heraclio Pérez Placer,("A virxen do Carme da Burga") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.262-263)

As burgueiras arrecolléranse

"Ourense dorme, tocaron a queda e todo está en silenzo. O barrio da xudería correu xa as cadeas, pechouse a sinagoga e todo está adormentado, silenzoso, soilo o Barbaña ó pasar rozando coas súas míseras casas parés se queixa xordamente.

  As burgueiras arrecolléranse, os graxos da Burga agazapados nos seus buracos seica medo lle tiñan ó frío, que nin por xuncras botaban o fuciño fóra.

  Nunha rúa sucia, lóbrega, estreita como tódalas da xudería, inda debe de haber alguén que vele, pois inda nunha das súas casas hai luz."

Heraclio Pérez Placer,("A virxen do Carme da Burga") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.261)

"Os xudeos da cidade, non moi numerosos (...) residían espallados polas diversas rúas nunha convivencia xeralmente pacífica, por iso non podemos falar propiamente de xudería. Non sabemos cando viñeron morar

Faguer un fillo pola eleutricidá

"Pro por demais está que o decir a úneca groria, referímonos ó seu magnífico Conde, diputado por Calahorra, gobernadore de non sei onde, e outra chea de títulos e dinidades, que de ter outras tantas o crego de Tamallancos, il que gasta tanta borra soilo por ter un escudo de pedra na porta da casa, de fixo que toupa como unha castaña. Máis pra acabar basta con que lembremos, por si non o adiviñaron, que nos referimos ó lembrado D. Paco Roque.(...)

  D. Paco é tan bo poeta como namorado, e máis namorado que porco, e eso que en cuanto a porco é máis que a misma porquería.

  Asina que ó ver unha meniña fermosa que veu pra Celanova incendióuselle o curazón, que ás veces tamén o esterco arde, e metéuselle na cabeza que había de casar con ela, non sei si co gallo de lle faguer un fillo pola eleutricidá como lle fixo a certa nena de Ourense."

Heraclio Pérez Placer,("O puzo da Sila") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.257-258)

 

¡O que eles non fan, non o fai o demo!

"En cras de argallantes, xa non hai como os rapaces de Celanova. ¡O que eles non fan, non o fai o demo!

  Cicais levado a que teñen no pobo as mellores rapazas da provincia, sempre están de bo xéneo e aproveitando tódalas ocasiós pra divirtirse.

  E coidado, que como un rapaz de Celanova se lle meta algunha cousa no corpo, non a deixa da mau hasta darse xeito de como lle ha de sacar gosto e divertimento anque seia a conta do próximo."

Heraclio Pérez Placer,("Consonante forzado") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.257)

Afamado pan

"Era día de feira e a industreosa vila de Cea estaba chea de animación e tódalas calles estaban acuguladas de arrieiros que ou ben acudían ó mercado con cargas de grau ou ben saían cargados cara outro pobo do afamado pan da dita vila.

  Pro notábase outra animación distinta da acostumbrada en tales mercados.

  Aquel día era de festa e de troulada, pois casábase o máis rico maiorazgo do pobo coa máis fermosa rapaza que as ribeiras do Anceo habían xamais criado."

Heraclio Pérez Placer,("Frol sin rego") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.244)

Unha colunia de negro fume

"Ó outro día os asustados labregos perguntábanse unhos ós outros o que aquela noite pasara.

Do castelo soilo había un montón de ruínas e do medio do río erguíase unha colunia de negro fume.

  O pobo deulle a tal síteo o nome do Puzo do Inferno.

  Despois puxeron este rústeco cruceiro que indo pró Polvorín está aínda entre o puzo da Sila e do Inferno, e cando nas tardiñas de vran, doces e sereas andan os rapaciños que se van a bañar en porranchiño ó pé do cruceiro, non falta vella que diga e asegure que por máis que outra cousa pareza, son anxeliños que manda a Sila pra pedir por D. Alonso."

Heraclio Pérez Placer,("O puzo do inferno") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.218-219)

Abouxadoras voces

"As voadoras bruxas colleron a D. Alonso e botárono polo aire, seguindo tras dil con abouxadoras voces.

  O castelo retumbou nas súas paredes e dando un estalo fundiuse en mil miaxas.

  D. Alonso caía, caía e nunca chegaba. Ó seu lado iba o tío Liborio e a coitada Sila e pouco a pouco víñanse xuntando chorosas mulleres que aceneándolle a D. Alonso non paraban de berrar: "Maldito, maldito", eran outras víctimas da luxuria.

  Por fin no medio do río, entre un volcán de fogo e entre indescriutible Babel de brasfemas e maldiciós saíu o demo cheo de alegría a recoller a D. Alonso."

Heraclio Pérez Placer,("O puzo do inferno") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.217-217)

Máis embaixo de donde ela

"Eiquía a teño... aquelas mapolas dos seus beizos volvéronse azuceas e os seus ollos xa non lumean... Aquela crencha dourada onde os reiseñores se pousaban crendo eran espigas de rúbeo millo, colga lacia e enmarañada cal fiañas.

  Chorade, chorade vaquiñas marelas, carneiriños brancos... que vosa Basila xa máis non virá a darvos de comer... - decía o tío Liborio olvidándose por un momento do seu ouxeto-. Fuxinde peixes do Barbaña, que xa non irá a Sila batuxar na... Adiós Siliña, adiós... (...)

  ¡Perdón!... non hai perdón; vas a morrer afogado como morreu ela; pro máis embaixo de donde ela se afogou, pra que as augas que pasen por enriba che recorden o teu crime."

Heraclio Pérez Placer,("O puzo do inferno") Contos, leendas e tradiciós, 1891, Imprenta de El Eco de Ourense (Obra narrativa en galego, 1998, Centro Ramón Piñeiro, páx.215-216)