jueves, 30 de noviembre de 2017

A granizada de limón

"O que comezara como unha leve queixa foi en aumento despois do cine. Cando estaban sentados na terraza do Café Moderno e ela, algo máis tranquila despois das palabras que se acababan de cruzar, empezaba a saborear a granizada de limón que pedira, dixo el que Mary Pickford era a muller máis fermosa que tiña visto na súa vida."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 15.

miércoles, 29 de noviembre de 2017

No barracón de madeira do cine

"Na folla seguinte, situada na parte superior da dereita, hai unha foto de Mary Pickford e debaixo dela, recadrada en negro, como se fose unha esquela mortuoria, o anuncio de que mañá, ás dez e media da noite, no Salón Artesonado do Liceo poñen a película titulada Rosita, a cantante vagamunda. Foi sempre a súa actriz favorita. Ela recordaba moi ben cando viron xuntos A vila solitaria no barracón de madeira do cine Barbagelatta, hai xa tempo, o mesmo día que el facía vintese anos."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 19-20.

martes, 28 de noviembre de 2017

Un calcetín que anoou á gorxa

"Hai poucos días aínda armou un alboroto no casino de Allariz cando o porteiro lle dixo que non podía entrar no baile sen gravata e el sacou un calcetín, que anoou á gorxa, apartou ó empregado dun empurrón e dirixiuse ó presidente da entidade para anunciarlle unha multa por mamón, segundo lle dixo a berros desde o medio da sala de billares."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 19.

lunes, 27 de noviembre de 2017

Unhas botas de coiro de cana alta

"Do primeiro a penas sabe o que todo o mundo comenta, que nos primeiros días do alzamento matou a varias persoas na parte de Xinzo, entre elas a un viaxante do comercio, dique só para quitarlle unhas botas de coiro de cana alta que levaba. Ó inspector Ferreiro coñéceo algo mellor: foi el quen o veu avisar de que o administrador das terras de Sabucedo andaba en malos pasos, ademais de que ten estado de visita na casa, unhas veces por encargo do gobernador civil, outras para facerlle preguntas sobre espiritismo, que é a paixón deste home. O manco Tejada foi compañeiro seu no Instituto, cando eran rapaces."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 18.

domingo, 26 de noviembre de 2017

Por un incendio

"El mesmo agarrou a este último pola camisa, púxoo de pé e marchou con el, case ás arrastras, cara ó interior do cuartel.

  A casa en ruínas onde se fixeron fortes os atracadores vén fotografada no periódico. Tal como aparece, enfocada desde a esplanada traseira do cuartel, probablemente desde o alto do muro que separa a cantina dos soldados do camiño que sobe ó Monte das Caracochas, puidera pasar por unha casa destruída por un incendio, como dixeron onte na radio e como se repite hoxe no xornal."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 17.

sábado, 25 de noviembre de 2017

Pola traseira do camposanto

"Do protagonismo do comandante Eloi foron testemuñas moitos dos curiosos que se xuntaron nos arredores cando se escoitaron os disparos e a xente empezou a correr cara ás proximidades do cuartel. Aínda que máis de cen soldados estaban situados na rúa que desemboca por detrás do depósito da auga e no camiño que pasa por diante do cemiterio, para impedir que ninguén se achegase ó escenario dos sucesos, houbo persoas que foron dar a volta pola estrada de Trives e apareceron pola traseira do camposanto, subidas no alto do muro de pedra que o rodea."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 16.

viernes, 24 de noviembre de 2017

Agachos

"Agora mesmo, polo xesto crispado da boca e a atención con que está lendo o periódico, parece preocupado. A estas horas debe saber xa que os atracadores non pretendían tomar o cuartel, como se dixo e pensou nun principio (...) El non debe ignorar tampouco que os asaltantes eran máis de quince e que a maioría deles puideron fuxir nunha camioneta pola estrada de Trives, en dirección a Maceda, buscando seguramente a Serra de San Mamede, onde sen dúbida contan con agachos e con axudas dalgúns paisanos."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 15.

jueves, 23 de noviembre de 2017

Debruzado sobre o peitoril

"Debruzado sobre o peitoril, preguntoulle a unha señora que pasaba correndo cun neno nos brazos, pero a muller ía tan nerviosa e asustada que con toda seguridade non escoitou a pregunta e tampouco respondeu. Contestoulle en cambio, sen ser preguntado, o carboeiro, que baixaba co carro de deixar unha carga no Hospital. Dixo que algo tiña que estar sucedendo no cuartel ou nos arredores, pois ademais dos tiros, el oíra, cando atravesaba por debaixo da ponte do ferrocarril, berros e voces que pedían rendición, pero que non sabía nada máis, aínda que as explosións eran sen dúbida das bombas que na guerra chamaban de laffite, que el coñecía ben polas moitas que tirara na fronte de Teruel."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 14-15.

miércoles, 22 de noviembre de 2017

Empezaron a tremer as casas

"Onte pola mañá, cando se escoitaron os primeiros tiros e empezaron a tremer as casas co estrondo das bombas de man, que se sentían tan próximas que parecía que estouraban no portal, el levantou os ollos do folio que estaba escribindo e asomouse á ventá. As primeiras miradas de desconcerto dirixiunas en dirección ó Parque, pero pronto percibiu, orientado pola procedencia do ruído das explosións, que estas viñan de máis arrib, aínda que probablemente non podía imaxinar que viñeran do cuartel."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 14.

martes, 21 de noviembre de 2017

Totalmente carbonizado

"Un deles estaba totalmente carbonizado cando chegaron os bombeiros e outro aínda entrou con vida no Hospital, pero con queimaduras que afectaban á totalidade do corpo, tan graves que nada puideron facer os facultativos para salvalo. Deste último sospéitase ademais que puidera estar implicado en delictos cometidos contra a propiedade, quizais no roubo dun peto de ánimas sustraído aínda hai poucos días dun dos templos da cidade"

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 14.

lunes, 20 de noviembre de 2017

Sorprendidas polo lume

"Falou tamén o xefe dos bombeiros, que dixo que a pesar de que a intervención do servicio fora case inmediata, dada a proximidade entre o parque e  o edificio afectado, separados menos de cincuenta mentros un do outro, non se puidera evitar a morte das persoas falecidas, sorprendidas polo lume durante o sono e impedidas ademais, dada a súa condición de mendiños enfermos e depauperados, para valerse por si mesmas."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 14.

domingo, 19 de noviembre de 2017

Non foi un incendio

"Pero el sabe, como sabe todo o mundo, aínda que non transcorreu moito tempo desde que concluíu o suceso, que non foi un incendio, senón un asalto ó cuartel de San Francisco, situado nas inmediacións da praza, e que os asaltantes non eran atracadores, senón membros dunha banda guerrilleira, a catro dos cales mataron a tiros na casa onde se fixeron fortes, no camiño que vai ó Monte das Caracochas. Ademais de que os mortos non son dous, senón sete, entre eles un cabo artilleiro e dous soldados."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 13.

sábado, 18 de noviembre de 2017

No sillón orelleiro tapizado en azul

"É onde está agora. Comodamente instalado no sillón orelleiro tapizado en azul, le o periódico. A súa muller, Mariana, acaba de deixarlle por riba da mesa camilla as pastillas e o vaso de auga, que toma distraidamente, sen levantar os ollos. Debe estar lendo a noticia que di que onte pola mañá, a primeira hora do día, houbo un incendio na Praza das Mercedes, durante o cal morreron dous individuos non identificados, quizais mendiños que dormían no portal dalgunha das casas queimadas ou delincuentes comúns que buscaran refuxio naquel lugar, seguramente os mesmos individuos que hai uns días roubaron pola noite o cepillo da igrexa de Santa Eufemia e acabaron rebentando o peto nos baixos da Alameda."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 13.

viernes, 17 de noviembre de 2017

Os seus pasos

"Así ata volver á casa. Regresa pola Rúa de Santo Domingo e atravesa o Parque desviándose catro ou cinco metros do camiño lateral por mor de evitar a lama que se forma no paseo do fondo. Despois colle pola parte dereita da Rúa do Hospital e camiña durante cinco minutos pegado ó muro de coios da Fundición. É o momento en que ela empeza a escoitar os seus pasos.

  O primeiros soa aínda un pouco lonxano e débil, pero os seguintes chegan xa moi claros ata a habitación onde ela se atopa observando desde hai máis de media hora, escondida detrás dos cristais da porta branca que dá ó balcón."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx.12.

jueves, 16 de noviembre de 2017

A media tarde

"Nin o frío intenso que se sente desde onte á noite, cando empezou a soprar o norte, nin as escasas nubes brancas que se albiscan desde hai un par de horas por riba do monte de Ervedelo puideron constituír para el ningunha sorpresa que non prevera ó vestirse. Levaba o abrigo azul, a bufanda gris de la que adoita poñer cando sae a pasear a media tarde, os zapatos castaños de piso de sola e o sombreiro negro. Atravesou a estreita rúa de vagar e torceu á dereita debaixo do balcón da casa dela, xusto no ángulo onde cada mañá o perde de vista. Logo seguiu en dirección ó Parque."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 9.

miércoles, 15 de noviembre de 2017

Eses pasos sonoros e pausados

"Eses pasos sonoros e pausados que lle chegan desde a rúa, procedentes do lado esquerdo segundo se mira desde a fiestra do salón onde ela se atopa agora, sen dúbida son os del. Hai pouco máis de corenta minutos, cando o reloxo da catedral empezaba a dar as oito da mañá, viuno sair do grande portal da casa de en fronte, tranquilo como cada día a esta mesma hora, despreocupado polo retraso que levaba. Abriu sen présa a porta de madeira pintada de negro, subiu a continuación o chanzo de pedra que o separaba da beirarrúa e mirou ó ceo con atención para observar a cara que presentaba o día."

Carlos Casares, Deus sentado nun sillón azul. Ed. Galaxia, colección literaria, nº 138. 1ª edición, Vigo, 1996. Páx. 9.

martes, 14 de noviembre de 2017

Deus

"En Deus sentado nun sillón azul (1996), Casares, facendo uso da memoria histórica, recupera os tempos da preguerra e posguerra civil española, así coma os tempos do nacemento do nazismo; todo iso narrado pola muller que mira pola xanela e que nos descobre a vida dese Deus, protagonista da obra. Un home que despois dunha vida dedicada a xustificar a actitude dos fortes fronte á debilidade dos pequenos, adopta no sillón azul unha postura que reflicte o seu estado de degradación anímica.

  O autor afonda neste personaxe. Relátanos a súa vida desde o presente e preséntanos esa figura deteriorada, encorvada, para describirnos a través da mirada e a evocación dela, a súa traxectoria tanto existencial coma intelectual. Desde esta perspectiva a obra ofrece a posibilidade de somerxernos na psicoloxía do personaxe e indagar no antagonismo desta figura tan distante e, ao mesmo tempo, tan humana."

Carmen Mejía, "Carlos Casares, o artesán da palabra", na revista Raigame, nº 40, maio de 2017, páx. 23.

lunes, 13 de noviembre de 2017

Entrada nº 1.500: Magostos


MAGOSTOS
Se entregaron al sol en el estío
con sus racimos palpitantes
las viñas de la tierra;
una savia profunda
subió por los castaños hasta el fruto.
Ahora estalla su ventura.
Bajo las leñas, en los prados,
montañas y pinares,
la tierra es llama.

Nuestros ojos gastados
tiemblan ante su pulso.

Toda la tarde hasta la noche
la tierra se ilumina
de un polo al otro polo,
desde sombra hasta luz
y luego a sombra.

Magostos del otoño
con castañas que estallan,
y el vino rojo en las gargantas
y las mejillas encendidas
de las muchachas!
Magostos del otoño,
otoñada de lumbres deshojándose!

Monte. Alegre monte
con Orense a los piés
empezando en un bosque de cruces.
Alegre monte de la muerte!

Ya se marchitan las hogueras humeantes
y el sol a su compás humano
desvanece su brasa.
Ya la noche en el cielo
quema sus árboles de estrellas.

Dispersa el viento
carbones apagados.
Nosotros cantamos en la noche.

Mi Montealegre de los dos!

Ha de volver de nuevo el viento
para otras lumbres y canciones
y nuestras manos,
que enlazamos con ansia,
no podrán encender ya más hogueras.

Cantemos, sí, cantemos
tiznados de ceniza
y de alegría. ¡Abrázame
pues tus brazos me amparan de la muerte!

Antonio Tovar. El tren y las cosas.La Editora Comercial, Orense, 1960. Páxs. 21-22

Celebramos a entrada mil cincocentas coincidindo co tempo dos magostos.

Deus sentado nun sillón azul (1996)

1ª edición, 1996. Ed. Galaxia.
5ª edición, 2005. Galaxia, colección literaria CC

1ª edición, 1996. Alfagura, edición castellana.

1ª edición, 2001. Ed. Proa, en catalán


domingo, 12 de noviembre de 2017

Voltas e revoltar arredor

"a cal suxerencia se seguiu por parte do funcionario actuante, que acompañado por don Florentino Suárez Naveira fixo o percorrido aconsellado, atopándose coa certeza das observacións por aquel formuladas, a saber, que as rodeiras do auto estaban marcadas con claridade no camiño que desde a cima da Costa das Rolas leva dereito ó corazón mesmo da serra; o cal camiño seguiron por espacio duns oito quilómetros, ó cabo dos cales as marcas se desviaban en dirección a un campo labrado, onde se perdían en voltas e revoltas arredor dun penedo situado no medio e medio dunha especie de aira"

Carlos Casares, Os mortos daquel verán, ed. Galaxia, 1ª edición, Vigo, 1987, páxs. 127.

sábado, 11 de noviembre de 2017

Un espacio de tempo tan dilatado

"Inquerido para que dixese se sabía que dirección collera a camioneta ó chegar ó alto da costa, se a das Gándaras de Fontearcada, cara á dereita, ou a Serra de Boimorto, cara ó lado contrario, respondeu o señor Suárez Naveira dicindo que era ese un extremo dificilmentre precisable, aínda que pola dirección do vento, que sopraba mainiño do nordés, e tendo en conta os minutos que seguiu oíndo o ruído do tubo de escape, el tiraba a conclusión de que seguira a segunda das direccións citadas, pois caso de seguir a primeira, a enorme parede de pedra que forma o alto do Leboreiro na caída cara á chaira impediría que o auto se seguise escoitando durante un espacio de tempo tan dilatado"

Carlos Casares, Os mortos daquel verán, ed. Galaxia, 1ª edición, Vigo, 1987, páxs. 165-166.

viernes, 10 de noviembre de 2017

Co río polo medio

"mentres oíu voces polos arredores, é dicir, algo máis de media hora, momento en que escoitou de novo o motor da camioneta, que volveu parar uns minutos máis tarde, xusto cando despois de dar a volta pola Ponte Grande enfiou a Costa das Rolas e volveu pasar preto de onde se atopaba, pero co río polo medio"

Carlos Casares, Os mortos daquel verán, ed. Galaxia, 1ª edición, Vigo, 1987, páxs. 165.

jueves, 9 de noviembre de 2017

Ós rebolos

"pero poñéndose novamente de pé pasados uns minutos e protestando de que tragara polvo e tiña que chuspir, para a cal necesidade obtivo autorización dos individuos que o vixiaban, ós que probou aínda unha terceira vez antes de que se confiasen e puidese el pegar un salto ó chegar á curva que chaman da Fontela, por onde caeu ós rebolos ata bater co lavadeiro que hai na entrada da ermita de San Lourenzo, a parede do cal o amparou dos primeiros tiros, botándose logo polos socalcos da ribeira abaixo en procura do río, concretamente das espadanas do Pozo Caión, onde estivo agachado, coa auga polo pescozo"

Carlos Casares, Os mortos daquel verán, ed. Galaxia, 1ª edición, Vigo, 1987, páxs. 165.

miércoles, 8 de noviembre de 2017

Mirar pola fiestra

"Localizado despois de tres días o tal Florencio Suárez Naveira, que se ocultaba na casa duns parentes en terras de Ganade, dixo que sendo aproximadamente as cinco horas da mañá do mesmo día vintetrés do mes en curso, oíra el como un auto se detiña moi preto da súa casa, polo cal sentira a curiosidade de erguerse e mirar polas fiestra para ver que cousa sucedía"

Carlos Casares, Os mortos daquel verán, ed. Galaxia, 1ª edición, Vigo, 1987, páxs. 162.

martes, 7 de noviembre de 2017

Camión ou camioneta

"pois polo ruído do motor tiña para si que o auto de que se servían non era dos chamados particulares, senón camión ou camioneta, diferencia que el estaba en condición de establecer con relativa seguridade pola razón de que un vehículo de características semellantes pasaba tódolos días por diante da súa casa cos traballadores do salto de Madrosende, algúns dos cales residían incluso no lugar"

Carlos Casares, Os mortos daquel verán, ed. Galaxia, 1ª edición, Vigo, 1987, páxs. 161-162.

lunes, 6 de noviembre de 2017

Unha necesidade urxente detrás do muro

"os cales se retoman no preciso instante en que un individuo chamado Anselmo Vidal Dafonte, de trinta e cinco anos, veciño do lugar de Zapeaus, distante dúas leguas desta vila, de profesión labrador, informou a este funcionario que sendo as cinco horas da mañá do pasado día vintetrés do mes de setembro que corre, estando el no trance de facer unha necesidade urxente detrás do muro da horta do seu sogro, xusto ó pé dunha mazaira que se ergue nunha parte próxima ó camiño que vai da igrexa parroquial ó campo que chaman A Cortiña de Isidora, oíu el o motor dun auto que pasaba"

Carlos Casares, Os mortos daquel verán, ed. Galaxia, 1ª edición, Vigo, 1987, páxs. 161.

domingo, 5 de noviembre de 2017

Nun café da capital

"como os que aluden a que na citada misiva se incluía un relatorio detallado, con nomes e datas, das dúas veces que o boticario don Modesto Vilariño Dacal e o señor Fuentes Iglesias se tiñan entrevistado nun café da capital durante o mes de agosto do ano mil novecentos trinta e dous, despois dos sucesos da Virxe do Carme tantas veces aludidos"

Carlos Casares, Os mortos daquel verán, ed. Galaxia, 1ª edición, Vigo, 1987, páxs. 159.

sábado, 4 de noviembre de 2017

Busca e captura do fugado

"Dada a voz de alarma nese preciso instante, organizouse de inmediato a busca e captura do fugado, dispoñéndose ó efecto que unha patrulla da Benemérita batese a zona comprendida entre o vello convento onde o mentado estaba detido e os altos do monte do Picouto, mentres que outra se encargaba de rastrear a comarca próxima ó lugar da Pedrosa, precisamente aquela na que o fuxido fora antes capturado"

Carlos Casares, Os mortos daquel verán, ed. Galaxia, 1ª edición, Vigo, 1987, páxs. 158.

viernes, 3 de noviembre de 2017

Auga recollida na casa dun veciño

"tal como se deducía dunha proposta que o único que pretendía era que se dixese o que moitos agardaban: que as lágrimas da Santísima Virxe do Carme non eran máis que auga recollida na casa dun veciño, exactamente igual á que deitaba a diario o cano norte da fonte da Praza Maior, a cal conclusión estaba en contra de canto ata entón a comisión investigara"

Carlos Casares, Os mortos daquel verán, ed. Galaxia, 1ª edición, Vigo, 1987, páxs. 156.

jueves, 2 de noviembre de 2017

Concentración

"acompañado de Abelardo Pampín González, alias Iscariote, e de Rafael Nogueira Codesido, o cal no momento de chegar ás escaleiras se volveu cara ás persoas que agardaban no adro da igrexa para anunciar que ó día seguinte habería concentración na Praza Maior co fin de protestar contra a farsa inventada polo señor cura don Bernaldo en contra do sindicato"

Carlos Casares, Os mortos daquel verán, ed. Galaxia, 1ª edición, Vigo, 1987, páxs. 151.

miércoles, 1 de noviembre de 2017

Ter visto chorar

"e que os feitos para el empezaran a noite do día dezasete de xullo do ano mil novecentos trinta e catro, cando sendo as nove horas post meridiem e estando el no acto de reparar forzas antes de ir á cama, recibira recado verbal de que se presentase urxentemente en Palacio, requirido polo señor bispo da diócese para tratar dun asunto secreto, e que era este asunto que unha moza chamada Anunciata Romero Figueirido, de vintedous anos de idade, solteira, natural de Sarois, preto da capital, aseguraba ter visto chorar a unha imaxe da Santísima Virxe do Carme existente na igrexa parroquial da localidade da súa residencia"

Carlos Casares, Os mortos daquel verán, ed. Galaxia, 1ª edición, Vigo, 1987, páxs. 144.